Zeytin Hasadı ‘mızı Gerçekleştirdik! Zeytin Nasıl Toplanır?

Biraz tecrübe eksikliklerimiz de olsa bu sene bahçemizdeki yetişkin zeytin ağaçlarımızdan zeytinlerimizi toplayabildik. Bu yazıda paylaşacağım ” zeytin hasadı nasıl yapılır?” temalı bilgiler gerçek tecrübelerimize ve komşularımızdan öğrendiğimiz bilgilere dayanmaktadır. Takibi kolay olması açısından olabildiğince zeytin hasadı konusunu başlık başlık irdelemeye çalışacağım. Evet başlayalım 

Zeytin Hasadı Öncesi Yapılması Gereken İşlemler

Zeytinlerimizi toplamaya başlamadan önce mümkünse zeytinlerin kendi kendilerine yere dökülme döneminden önce zeytin ağaçlarımızın altındaki otlarla ve taşlarla mücadele etmemiz zeytin hasadı sırasında işlerimizi bir hayli kolaylaştıracaktır. Biz de hasat öncesi ağaçlarımızın altını güzel bir temizletelim dedik. Malum yıllarca hiç dokunulmamış bakir bir şekilde duruyordu ağaçlarımızın dipleri. Sadece döneminde güzel bir budama operasyonuna maruz kaldılar. Onun dışında herhangi bir kültürel işlem gerçekleştirememiştik. Kış öncesi tüm ağaçlara gübreleme yapmak için köyden küçükbaş hayvan gübresi bulduk. Torbasını 7 tl den anlaştık. Sanırım 60 torba fln gitti toplamda. Her neyse bu gübreyi getirecek köylümüze ot temizliği için iki kişi lazım nerden bulabiliriz fln diyince her zaman ki gibi “abi biz hallederiz” cevabını aldık tabi ki. Sonuçta biz de işini iyi yapan insan aradığımızdan bir deneyelim dedik. Tabi sonuç yine hüsran yine göz yaşı … Gelen iki köylü abimiz önce en kolay iş olan yeni fidanlarımızın altına gübre verme işine girişmişler. Sonrasında yukarıdaki ağaçların altında biraz oyalanıp gübre parası ve ikişer günlük yevmiyelerini alıp gitmişler. Malum iş yapılırken yanlarında durduğumuzda her halleriyle rahatsız olduklarını belli ettiklerinden bizimkiler de rahat rahat çalışsınlar çekinmesinler diyerek yanlarına pek uğramamışlar. Sonuç olarak da 3 günlük zeytin hasadı ‘mız sırasında o iki abimizi fazlasıyla andık diyebilirim. Bazı ağaçların altına hiçbir işlem yapılmamış. Hatta ağaca yaklaşmak bile neredeyse mümkün değil. Hele yere düşen zeytinleri toplamak imkansız. İşte istemeyerek de olsa yaşadığımız bu tecrübeyi size aktarma ihtiyacı hissettim. Olur da hobi bahçenizde yevmiyeli işçi çalıştırırsanız ne kadar rahatsız olurlarsa olsunlar mutlaka başlarında durup yönlendirin. Konumuza dönecek olursak zeytin ağaçlarımızın altının güzelce temizlendiğini düşünürsek zeytin hasadı öncesi yapılacak daha doğrusu tedarik edilecek malzemelere geçebiliriz.

Zeytin Hasat Örtüsü ( Zeytin Hasat yaygısı / Çadırı )

Zeytin hasadı genel manada zeytinlerin yere dökülerek toplanmasına dayandığından, zeytin ağacının altına serilecek bir örtünün zeytin hasadı öncesi tedarik edilmesi büyük önem taşıyor. Genel manada çevrede zeytin toplayanlara baktığımda büyük çuvalların birbirine dikilmesiyle elde edilenlerin yanı sıra ufak delikli file şeklinde olanlarda mevcut. Yağmurdan vs etkilenmeyecek bir maddeden olması sanırım olayın genel amacı. Zeytin Hasat Yaygısı serilmeden önce ağacın dibine düşen tüm zeytinleri toplamamız gerekiyor. Sonrasında ağacın gövdesinden, iz düşümünü 1 metre kadar geçecek şekilde örtünün serilmesinde fayda var. Böylece yükseklerden düşecek olan zeytinler de yaygının içinde kalacaktır ve bu da işimizi fazlasıyla kolaylaştıracaktır. Zeytin hasat yaygısının en büyük düşmanı tabi ki rüzgar. Rüzgarlı havalarda genel manada zeytin hasadı yapmak tam bir işkenceye dönüşebilir. Bu sebeple havanın rüzgarlı olduğu günlerde hasadı ertelemekte fayda var. Fakat bu dezavantaj sadece çuval kumaşı kullanan yaygılar için geçerli. Piyasada bulunan daha profesyonel kullanışlı küçük dedilki modellerden almanız durumunda rüzgarın olumsuz etkisi mutlaka daha aza inecektir.

Zeytin Hasat Tarağı ( Zeytin Tırmığı )

Malum zeytinleri tek tek toplamak fazlasıyla zaman ve iş gücü kaybı olacağından, eskilerden bu yana kullanılan geleneksel dalları tarama yöntemi sanırım en güzeli şimdilik. Bu tarak plastikten imal edilmiş biraz esnek sayılır. Böylece zeytin ağacımızın dallarına göre şekil alıp dallara zarar verme durumunu azaltıyor. Tırnakların arası erişkin bir zeytinin geçemeyeceği boyutlarda olduğundan, ana dal tutularak yan dallar tarakla dalları fazla yıpratmadan taranıyor. Ve tarama esnasında zeytin hasat tarağı ‘na takılan zeytinlerimiz önceden serilen zeytin hasat yaygısının üzerine düşmek suretiyle toplanmış oluyor. Zeytin hasat tarakları biraz narin olduğu için kırılma ihtimali çok yüksek. Bu sebeple zeytin hasadı sırasında sorun yaşamamak için fazladan yedek tarak bulundurmanızda fayda var. Zaten adedi ortalama 3-4 tl. Hatta işi biraz daha büyütmek isteyenler için birkaç tecrübe paylaşayım. Malum bu zeytin taraklarının sap girişi mevcut. Bu sap girişlerine farklı uzunlukta saplar yaparak, elinizin ulaşamayacağı yerlerde uzun saplı taraklarınızı kullanabilirsiniz. Fakat tarama işlemi sırasında tarak ve sap birbirinden ayrılmasını önlemek için bir iki çiviyle sapı tarağın girişine sabitlemenizde fayda var.

Zeytin Hasat Makineleri ( Zeytin Toplama Makineleri )

1- Akülü veya Benzinli Zeytin Hasat Makinesi

Zeytin ağaçlarımızın sayısının az olmasından dolayı şu an pek ilgi alanıma giremeyen zeytin hasat makinelerine de biraz değinmek istiyorum. Motorlu tırpan almak için ziraat makineleri satan bir dükkana gittiğimde zeytin toplama makineleriyle tanıştım. Öncesinde youtube’da birkaç videoda gözüme çarpmıştı. Bu makineler hem benzinli hem de 12 voltluk akü ile çalışan modelleri bulunmakta. Mantık yine geleneksel yöntem olan zeytin toplama tarağı ile aynı. Tek farklı bu makinelerde birbirine çapraz konumlandırılmış iki tarak mevcut ve bu taraklar titreşim hareketleri yaparak dallardaki zeytinlerin daha kolay ve zahmetsiz bir şekilde toplanmasını sağlıyor. Fakat gördüğüm kadarıyla şuan fiyatları fazlasıyla yüksek geldi bana. Kiralama imkanı var mıdır bilmiyorum ama küçük ölçekli çiftçilerin bu aletlerden edinip hasatlarını gerçekleştirme şansları olduğunu pek düşünmüyorum. Sonuçta zeytin hasadı yerine göre fark etmekle birlikte Kasım gibi başlayıp Ocak Ortasına kadar devam eden bir süreç. Bu uzun süreçte uygun kiralarla bu zeytin hasat makinelerinin kiralanmasının faydalı bir uygulama olacağı kanaatindeyim. Ortalama üstü kaliteyi temsil eden markaların zeytin toplama makineleri 1800 tl den başlıyor 3500 tl ye kadar çıkıyor. Sanırım yaygınlaştıkça fiyatlarda düşecektir. Fiyatlarının yarı yarıya fark etmesi durumunda zeytin fidanlarımız büyüdüğünde ilgi alanımıza girebilir diye umuyorum.

2- Zeytin Çırpma  Makinesi

Zeytin çırpma makinelerinin mantığı çok basit. Benzinli veya akülü motorun ucuna takılan bir aparat zeytinlerin bulunduğu dalları tutuyor ve bu dala ani bir şekilde titreşim vererek olgunlaşmış zeytin meyvelerinin dökülmesini sağlıyor. Gördüğüm kadarıyla dallara verilen titreşimin şiddeti zarar verici ölçüde değil. taraklı makinelerden bir tık daha verimli gibi geldi bana. Önümüzdeki zeytin hasatı  döneminde bu iki tür makineyi kullanma şansım olursa detaylı bir incelemesini mutlaka yaparım.

Geldik Zeytin Hasadı ‘na…

Hasat öncesi işlemleri gerçekleştirip, gerekli eşyaları da edindikten sonra artık zeytin hasadı ‘na hazırız. Şehir dışında yaşamam sebebiyle aldığım izinle bahçeye geldiğimden mecbur tüm hasadımızı aynı tarihlerde yapmak zorunda kaldık. Fakat en doğru zeytin hasadı için Kasım ayından Ocak sonuna kadar iki üç farklı tarihte hasat işleminin gerçekleştirilmesinin büyük faydası var. Tabi bu farklı dönemlerde toplanan zeytinlerin de özellikleri birbirinden farklı. Edindiğim bilgiye göre Kasım ayında toplanan zeytinlerden çıkarılan yağın asit oranının daha düşük bir yağ olması sebebiyle daha kaliteli bir zeytinyağı elde edilmiş oluyor. Bu sebeple üreticiler kendileri ve akrabaları için ayıracakları yağı genel manada Kasım ayında topladıkları zeytinden yapıyorlarmış. Kasım ayında zeytinler daha yoğun bir yağmura maruz kalmadıkları için ebat olarak biraz küçük kalabiliyor. Bu da satış amaçlı yapılacak hasat için yere düşenler haricinde bu ayda hasat yapılmasının mantıklı olmadığını gösteriyor. Genel anlamda Aralık ayında yapılan zeytin hasadı çiftçi için daha ekonomik bir uygulama olduğu aşikar. Tabi bir de şöyle bir durum var. Kasım ortasında yaptığımız hasadımızda meyve gelişimleri açısından ağaçtan ağaca çok fark vardı. Tam olgunlaşmış olanların yanı sıra çekirdekten ibaret olanlarda mevcuttu. Bu sebeple bazı ağaçlardan meyveleri tam olarak toplayamadık. Fırsatımız olsaydı aralık sonunda da bir hasat yapsaydık çok güzel olacaktı. Hayırlısı bakalım inş önümüzdeki seneye 

Zeytin Hasadında Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Yazının ilk kısımlarında da bahsettiğim gibi zeytin hasat tarağı ile yan dalları tararken olabildiğince dal kırmamaya dikkat etmemiz gerekiyor. Böylece ağacımız seneye dallarını iyileştirmeye harcayacağı enerjiyi daha çok ve rekoltesi yüksek ürün vermek için kullanabilir.
• Bazı bahçelerde ağaçların büyük dallarının uzun sırıklarla dövüldüğünü gördüm. ilk yıl zeytin toplama işini kolaylaştırır mı bilmiyorum ama dövülen ağacımız kırılan dallarını onarak için yıllar harcayacağı kesin.

• Malum 10 metre yükseklikteki bir zeytin ağacı heybetli ve gösterişli bir duruş sergileyebilir. Fakat iş hasat dönemine gelince fazlasıyla efor sarf etmenize sebep olabilir. Meyve ağaçlarında son yıllarda tüm ağaçlar yan dal verimlerine yönlenmeleri için boylarından budamaya maruz kalıyorlar. Bu durumda fazlasıyla mantıklı. ağacın 10. metresinde bulunan zeytini toplayamadıktan sonra o zeytin zaten senin değildir diye düşünüyorum. Bu sebeple budama yapılan dönemlerde boyu 4 metreyi geçen ağaçlarımızı tepeden budamakta fayda var. böylece yan dal verimleri daha tatmin edici olacaktır.

• Zeytin hasadı sonrası yapılması gereken gübreleme ve bordo bulamacı işlemlerinin ihmal edilmemesi gerekiyor. Zaman bulabilirsem hasat sonrası zeytin ağaçlarında kültürel işlemler diye bir yazı paylaşmak istiyorum.

İLGİLİ DİĞER YAZILAR- Gemlik Zeytini Yetiştiriciliği ve Özellikleri Hepinizin zeytin hasadı bereketli olsun. Ekleme yapmak ya da soru sormak için yorum yapabilirsiniz. Elimden geldiğince kısa sürede dönüş yapmaya çalışırım. Bir sonraki yazımda görüşmek üzere..

• Konteyner Evimizin Detaylı İnceleme Yazısı.
• Tel Çit Uygulamamız ve Detaylı Maliyet Hesabı
• Bahçemize Elektrik Alma Hikayemiz.
• Damlama Sulama Sistemi Kurdurduk.
• 180 Tonluk Perde Beton Su Deposu Yaptırdık.
• Sıvı ve Katı Solucan Gübresi Uygulamamız.
• Bosch Elektrikli Tırpan İncelemesi
• Sırt Tipi Benzinli Tırpan İncelemesi
• Einhell Elektrikli Su Motoru İncelemesi
• 16 Litrelik Akülü İlaçlama Makinesi incelemesi
• Sondaj Etüdü Yaptırdık.